BÁN HÀNG ONLINE CÓ PHẢI ĐĂNG KÝ KINH DOANH KHÔNG?

Giấy phép kinh doanh là điều kiện bắt buộc đối với một số ngành nghề nhất định theo quy định của pháp luật. Đây là cơ sở cho các hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân được thuận tiện và an toàn hơn dưới sự cho phép và bảo vệ của nhà nước. Ngày nay, các hoạt động kinh doanh, buôn bán, trao đổi hàng hoá diễn ra thông qua mạng Internet, đặc biệt là mạng xã hội đã trở nên quen thuộc, thậm chí là diễn ra ồ ạt. Vậy, các hoạt động kinh doanh, bán hàng online phổ biến mà chúng ta thường thấy hiện nay có phải đăng ký giấy phép kinh doanh không? 

1. Giấy phép kinh doanh

Thông thường, giấy phép kinh doanh sẽ được cấp cho các doanh nghiệp kinh doanh nhóm ngành nghề có điều kiện (kinh doanh dịch vụ cầm đồ, kinh doanh xăng dầu, kinh doanh rượu,...) khi đáp ứng đủ các điều kiện đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. 

Điều kiện để được cấp giấy phép kinh doanh đối với tổ chức, doanh nghiệp trong nước thường là:

• Điều kiện về cơ sở vật chất chẳng hạn như: đủ điều kiện an toàn thực phẩm, có dây chuyền máy móc, thiết bị, quy trình công nghệ sản xuất…;

• Điều kiện về chứng chỉ hành nghề đối với: Văn phòng công chứng, công ty luật, khám - chữa bệnh…;

• Điều kiện về vốn pháp định như: Kinh doanh bất động sản có vốn pháp định 20 tỷ, kinh doanh dịch vụ đòi nợ vốn pháp định 2 tỷ đồng, kinh doanh dịch vụ cung cấp xăng dầu vốn pháp định 30 tỷ. 

Như vậy, không phải ngành nghề kinh doanh nào cũng cần phải có giấy phép kinh doanh. 

2. Bán hàng online có phải đăng ký kinh doanh không?

Giấy phép kinh doanh là chứng nhận của cơ quan nhà nước về việc doanh nghiệp đủ điều kiện kinh doanh ngành nghề nhất định. Nếu thuộc nhóm các ngành nghề có điều kiện, việc đăng ký giấy phép kinh doanh là thủ tục bắt buộc. Tuy nhiên, việc kinh doanh các ngành nghề không có điều kiện cũng chịu những giới hạn nhất định. Tức là, không phải mọi hoạt động kinh doanh các ngành nghề không có điều kiện đều không cần đăng ký kinh doanh mà phải thuộc các trường hợp theo luật định.

Khoản 1 Điều 6 Luật thương mại 2005 quy định thương nhân (tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh) có nghĩa vụ đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật và đồng thời pháp luật cũng quy định về các cá nhân hoạt động th­ương mại một cách độc lập, th­ường xuyên không thuộc đối t­ượng phải đăng ký kinh doanh. Cụ thể theo Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP, hoạt động thương mại một cách độc lập thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh bao gồm:

• Buôn bán rong (buôn bán dạo) là các hoạt động mua, bán không có địa điểm cố định (mua rong, bán rong hoặc vừa mua rong vừa bán rong), bao gồm cả việc nhận sách báo, tạp chí, văn hóa phẩm của các th­ương nhân đ­ược phép kinh doanh các sản phẩm này theo quy định của pháp luật để bán rong;

• Buôn bán vặt là hoạt động mua bán những vật dụng nhỏ lẻ có hoặc không có địa điểm cố định;

• Bán quà vặt là hoạt động bán quà bánh, đồ ăn, n­ước uống (hàng nước) có hoặc không có địa điểm cố định;

• Buôn chuyến là hoạt động mua hàng hóa từ nơi khác về theo từng chuyến để bán cho người mua buôn hoặc ng­ười bán lẻ;

• Thực hiện các dịch vụ: đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định;

• Các hoạt động thương mại một cách độc lập, th­ường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.

Nếu việc bán hàng online chỉ mang tính chất nhỏ lẻ, tự phát của các cá nhân hoạt động th­ương mại thì không cần phải đăng ký kinh doanh. 

Như vậy, những trường hợp không thuộc các trường hợp được nêu ở trên thì phải đăng ký kinh doanh, chẳng hạn như: Bán hàng online quy mô doanh nghiệp; kinh doanh nhóm ngành nghề kinh doanh có điều kiện,...

Căn cứ theo Điều 27 (sửa đổi bởi khoản 9 Điều 1 Nghị định 85/2021/NĐ-CP), Điều 36 (sửa đổi bởi điểm a khoản 16 Nghị định 85/2021/NĐ-CP), Điều 37 Nghị định 52/2013/NĐ-CP:

• Thương nhân, tổ chức, cá nhân sở hữu website thương mại điện tử bán hàng có trách nhiệm thông báo với Bộ Công Thương về việc thiết lập website thương mại điện tử bán hàng nếu website có chức năng đặt hàng trực tuyến; 

• Thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử có trách nhiệm đăng ký thiết lập website cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử và công bố các thông tin về người sở hữu website trên trang chủ website;

• Người bán trên sàn giao dịch thương mại điện tử không cần phải đăng ký hay thông báo. Cụ thể, theo Điều 37 Nghị định 52/2013/NĐ-CP, trách nhiệm của người bán hàng trên sản giao dịch thương mại điện tử bao gồm:

• Cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin quy định tại Điều 29 Nghị định này cho thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử khi đăng ký sử dụng dịch vụ.

• Cung cấp đầy đủ thông tin về hàng hóa, dịch vụ theo quy định từ Điều 30 đến Điều 34 Nghị định này khi bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

• Đảm bảo tính chính xác, trung thực của thông tin về hàng hóa, dịch vụ cung cấp trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

• Thực hiện các quy định tại Mục 2 Chương II Nghị định này khi ứng dụng chức năng đặt hàng trực tuyến trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

• Cung cấp thông tin về tình hình kinh doanh của mình khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phục vụ hoạt động thống kê thương mại điện tử.

• Tuân thủ quy định của pháp luật về thanh toán, quảng cáo, khuyến mại, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định của pháp luật có liên quan khác khi bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

• Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.

Như vậy, chủ các sàn thương mại điện tử, các trang mạng, thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử có trách nhiệm thông báo, đăng ký với Bộ Công thương về việc cho phép cá nhân, tổ chức tham gia, tiến hành mua bán trên các trang mạng của họ. Những người bán hàng online sẽ không phải đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, những người bán hàng online cũng nên có những lưu ý về trách nhiệm của mình được nêu trên.