PHÂN BIỆT TỘI BỨC TỬ VÀ TỘI HÀNH HẠ NGƯỜI KHÁC?

1. Quy định pháp luật

Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về hai tội này như sau:

- Tội bức tử tại Điều 130 quy định:

“Điều 130. Tội bức tử

1. Người nào đối xử tàn ác, thường xuyên ức hiếp, ngược đãi hoặc làm nhục người lệ thuộc mình làm người đó tự sát, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:

a) Đối với 02 người trở lên;

b) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai.”

- Tội hành hạ người khác tại Điều 140 quy định: 

“Điều 140. Tội hành hạ người khác

1. Người nào đối xử tàn ác hoặc làm nhục người lệ thuộc mình nếu không thuộc các trường hợp quy định tại Điều 185 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

b) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 11% trở lên;

c) Đối với 02 người trở lên.”

2. Phân biệt

• Giống nhau: 

- Là các tội danh mà các hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm đến quyền được bảo hộ sức khỏe, tự do danh dự của người khác.

- Đều có hành vi khách quan là đối xử tàn ác, ước hiếp, làm nhục,.. người lệ thuộc mình.

- Hành vi này được lặp đi lặp lại nhiều lần và kéo dài trong một khoảng thời gian nhất định.

- Cả hai tội danh này người phạm tội đều được thực hiện bằng hình thức lỗi cố ý.

• Khác nhau:

-  Tội bức tử:

• Nguyên nhân dẫn đến việc nạn nhân tự sát là do hành vi của người phạm tội đối xử tàn ác, thường xuyên ức hiếp ngược đãi hoặc làm nhục người đó.

• Hành vi khách quan của tội bức tử phải dẫn đến hậu quả là người phạm tội tự sát, tức là, nạn nhân, có thể bằng nhiều phương pháp khác nhau, đã tự mình thực hiện việc tước đoạt tính mạng của chính mình như: thắt cổ, uống thuốc độc, nhảy xuống sông, đâm vào bụng, bắn vào đầu v.v…

• Hành vi tự sát phải do chính nạn nhân thực hiện, trường hợp nạn nhân muốn chết nhưng lại không tự mình thực hiện hành vi mà nhờ người khác giúp thì không cấu thành tội phạm này

• Hành vi tự sát không nhất thiết phải có hậu quả chết người

• Hình phạt tại Điều 130 quy định phạt tù từ 02 năm đến 12 năm.

- Tội hành hạ người khác:

• Hành vi khách quan không dẫn đến hậu quả nạn nhân tự sát

• Nạn nhân của tội bức tử là những người lệ thuộc người phạm tội. Nạn nhân của tội làm nhục người khác là người lệ thuộc ngoài ông bà cha mẹ con cháu, hoặc người có công nuôi dưỡng người phạm tội.

• Hình phạt tại Điều 140 quy định phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm.

Lưu ý

- Trường hợp nạn nhân không tự mình thực hiện hành vi tước đi mạng sống của chính mình thì không cấu thành tội bức tử.

=> Như vậy, Khi một người có hành vi đối xử tàn ác, làm nhục người lệ thuộc mình, căn cứ vào hậu quả xảy ra để xác định tội danh. Nếu hậu quả dẫn đến việc người lệ thuộc tự sát thì cấu thành tội bức tử.