SỔ ĐỎ CẤP SAI DIỆN TÍCH PHẢI ĐÍNH CHÍNH HAY BỊ THU HỒI SỔ?

Sổ đỏ cấp sai diện tích phải đính chính hay bị thu hồi sổ?
 
Việc mua nhà đất không còn xa lạ với chúng ta. Theo đó, để chứng nhận mình là chủ của nhà đất mình đã mua thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (hay còn gọi là sổ đỏ). Vậy nếu sổ đỏ bị cấp sai diện tích sẽ có hậu quả pháp lý nào? Mời mọi người cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
 
      I. Quy định về đính chính, thu hồi sổ đỏ đã cấp
 
Căn cứ theo Điều 106 Luật Đất đai 2013 quy định về việc đính chính, thu hồi sổ đỏ đã cấp như sau:
- Cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ có trách nhiệm đính chính sổ đỏ đã cấp có sai sót trong các trường hợp sau đây:
   + Có sai sót thông tin về tên gọi, giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân, địa chỉ của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất so với giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân tại thời điểm cấp sổ đỏ của người đó;
   + Có sai sót thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất đã được cơ quan đăng ký đất đai kiểm tra xác nhận.
   - Nhà nước thu hồi sổ đỏ đã cấp trong các trường hợp sau đây:
   + Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên sổ đỏ đã cấp;
   + Cấp đổi sổ đỏ đã cấp;
   + Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
   + Sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp sổ đỏ đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.
    - Việc thu hồi sổ đỏ đã cấp đối với trường hợp giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai do cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 105 Luật Đất đai 2013 quyết định sau khi đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.
 
   II. Sổ đỏ cấp sai diện tích phải đính chính hay bị thu hồi?
   Theo như quy định nêu trên thì trường hợp sổ đỏ đã cấp cho người sử dụng đất không đúng diện tích đất thì thuộc trường hợp phải thu hồi sổ đỏ.
   Do đó, trường hợp người sử dụng đất phát hiện diện tích trên sổ đỏ đã cấp không đúng thì gửi kiến nghị gồm các loại giấy tờ sau đây đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ để được giải quyết theo thẩm quyền:
   - Đơn phản ánh việc cấp sổ đỏ không đúng quy định;
   - Bản gốc sổ đỏ đã cấp;
Sau khi nhận được kiến nghị của người sử dụng đất, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ sẻ có trách nhiệm kiểm tra, xem xét quyết định thu hồi sổ đỏ đã cấp và tiến hành cấp lại sổ đỏ mới cho người sử dụng đất.
III. Quy định về thu hồi sổ đỏ khi cấp sai diện tích
Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 26 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP quy định về thủ tục thu hồi giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp như sau:
 - Trường hợp Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực, trong đó có kết luận về việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó;
 - Trường hợp cơ quan thanh tra có văn bản kết luận Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định pháp luật đất đai thì cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp cho người sử dụng đất; nếu xem xét, xác định Giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra;
 - Nếu cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận phát hiện Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định pháp luật về đất đai thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận biết rõ lý do và ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định;
 - Nếu người sử dụng đất phát hiện Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị (bằng văn bản) đến cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận kiểm tra, xem xét, ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định pháp luật về đất đai;
 - Cơ quan có thẩm quyền thu hồi Giấy chứng nhận quy định tại các trường hợp trên là cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận tại thời điểm thu hồi Giấy chứng nhận;
 - Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện việc thu hồi và quản lý Giấy chứng nhận đã thu hồi theo quyết định thu hồi Giấy chứng nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
 - Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không đồng ý với việc giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật về khiếu nại.
IV. Bị thu hồi sổ đỏ do cấp sai diện tích có được cấp lại sổ đỏ không?
Theo quy định pháp luật, nếu bị thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì người dân vẫn có thể chuẩn bị hồ sơ để đề nghị cấp Giấy chứng nhận lần đầu nếu thuộc các trường hợp bị thu hồi sau:
- Giấy chứng nhận cấp không đúng thẩm quyền;
- Giấy chứng nhận cấp không đúng đối tượng sử dụng đất;
- Giấy chứng nhận cấp không đúng diện tích đất;
- Giấy chứng nhận cấp không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời gian sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất.
Riêng trường hợp thu hồi vì lý do không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận thì sẽ không được cấp lại, trừ trường hợp pháp luật về đất đai có thay đổi và khi đó đủ điều kiện được cấp.
Như vậy, khi bị thu hồi sổ đỏ do cấp sai diện tích thì người dân vẫn được cấp lại sổ đỏ lần đầu nếu đủ điều kiện được cấp.
IV. Thẩm quyền cấp lại sổ đỏ
Thẩm quyền cấp sổ đỏ được quy định tại Điều 105 Luật Đất đai 2013, cụ thể như sau:
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp sổ đỏ cho tổ chức, cơ sở tôn giáo; người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao.
  Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được ủy quyền cho cơ quan tài nguyên và môi trường cùng cấp cấp sổ đỏ.

- Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp sổ đỏ cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.

- Đối với những trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng mà thực hiện các quyền của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng thì do cơ quan tài nguyên và môi trường thực hiện theo quy định của Chính phủ.