QUẢ RỤNG VỠ KÍNH Ô TÔ, CHỦ XE CÓ PHẢI BỒI THƯỜNG?

1. Quy định pháp luật về trồng cây

Căn cứ theo Khoản 2 Điều 175 Bộ luật Dân sự năm 2015 về ranh giới giữa các bất động sản như sau:

“Người sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất phù hợp với quy định của pháp luật và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của người khác.

Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, cắt, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thoả thuận khác.”

Như vậy, theo quy định trên thì người dân chỉ được trồng cây trong khuôn viên đất của mình và theo ranh giới đã được xác định. Đồng thời, được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới thửa đất.

Đặc biệt, nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì người có cây còn phải xén rễ, cắt hoặc tỉa phần cành lá vượt quá ranh giới trừ trường hợp có thoả thuận khác.

Cũng theo đó tại Điều 54 Nghị định 16/2022/NĐ-CP về vi phạm quy định về bảo vệ cây xanh, công viên và vườn hoa thì nếu người nào trồng cây xanh trên hè, dải phân cách, đường phố hoặc khu vực công cộng, nút giao thông không đúng quy định thì có thể bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng và biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.

Theo đó, người dân chỉ được trồng cây trong phạm vi phần quyền sử dụng đất của mình theo chiều thẳng đứng. Khi vượt quá thì phải cắt, tỉa, xén rễ... Nếu người nào trồng cây xanh không đúng nơi quy định như dưới đường phố, ở dải phân cách, ở trên hè… thì có thể bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng và phải khắc phục hậu quả.

2. Trách nhiệm bồi thường khi quả rơi trúng xe 

Để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra, cần xem xét các quy định của Bộ luật Dân sự về vấn đề này. Cụ thể như sau:

- Cây cối có nguy cơ sập đổ xuống bất động sản liền kề hoặc xung quanh mà gây ra thiệt hại thì chủ sở hữu cây cối phải bồi thường (theo Điều 177 Bộ luật Dân sự năm 2015).

- Cây cối gây ra thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý phải bồi thường thiệt hại (Điều 604 Bộ luật Dân sự 2015).

- Tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường trừ trường hợp thiệt hại do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc luật có quy định khác (Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015).

Căn cứ các quy định nêu trên, cần xem xét các yếu tố, khía cạnh sau đây để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại:

Về phía người trồng cây:

+ Nếu đã thực hiện đầy đủ các biện pháp cắt, xén, tỉa,… cành cây ra khỏi phạm vi đất nhà mình mà quả vẫn rụng xuống đường và gây ra vỡ kính xe ô tô thì đây được xem là sự kiện bất khả kháng và người này không phải bồi thường.

+ Việc quả bị rụng làm vỡ kính ô tô do người trồng cây không chăm sóc, tỉa cành… cây cối làm chĩa cành ra phía ngoài đường công cộng. Đồng thời, người đậu xe ô tô cũng đậu đúng quy định thì đây hoàn toàn do lỗi của người trồng cây. Do đó, người này phải bồi thường thiệt hại do quả rụng vỡ kính ô tô.

- Về phía chủ xe ô tô bị vỡ kính:

Cần xác định người này đã đậu xe đúng quy định chưa. Nếu người này không có lỗi mà lỗi do người trồng cây không thực hiện đúng trách nhiệm của mình thì được yêu cầu người trồng cây bồi thường thiệt hại.

Ngược lại, nếu thiệt hại do sự kiện bất khả kháng hoặc do chủ xe ô tô đậu xe trái quy định, đậu vào khu vực đất của người trồng cây thì người trông cây không phải bồi thường thiệt hại.

Trong đó, nếu phát sinh việc bồi thường thiệt hại thì mức bồi thường do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì xác định theo thiệt hại thực tế xảy ra và lỗi của các bên.

Căn cứ vào Điều 589 Bộ luật Dân sự 2015, thiệt hại về tài sản có thể bao gồm:

- Giá trị kính xe ô tô bị vỡ;

- Lợi ích gắn với việc sử dụng xe ô tô bị giảm do kính xe bị vỡ;

…..

Từ đó, ta có thể thấy việc quản lý cây cối và dừng xe của các chủ thể cần được chú trọng, đúng chỗ. Để có thể tránh các tranh chấp đáng tiếc phải xảy ra gây thiệt hại chó chính mình.